Finansowanie sportu przez Jednostki Samorządu Terytorialnego
Łukasz Strzelecki – Twórca FinansowanieSportu.pl. Ze sportem związany przez całe życie. Autor artykułów naukowych, tekstów z zakresu marketingu sportowego, sponsoringu oraz tematyki związanej z zarządzaniem obiektami sportowymi. Były Prezes Fundacji Orły Sportu realizującej program „Lokalny Animator Sportu” na blisko 2000 obiektów Orlik. Organizator szkoleń i konferencji z zakresu finansowania sportu. Współautor podręcznika marketingu sportowego „Wskocz na wyższy poziom”, członek Kapituły Statuetek Nagród Biznesu Sportowego za rok 2019 oraz Festiwalu Reportażu Sportowego — „PATYK 2019”. Były Dyrektor Departamentu Komunikacji PGNiG SA, z którym profesjonalizował w 2016 r. Superligę piłki ręcznej. Naczelnik Wydziału Sportu Urzędu Miasta Opola oraz General Manager firmy TEAM PROMOTION Marketing i PR Sportowy. Organizator wydarzeń sportowych rangi mistrzostw Europy oraz projektów skierowanych do dzieci i młodzieży. Ekspert w zakresie finansowania sportu przez Jednostki Samorządu Terytorialnego.
Sport jako zadanie własne gminy stał się ważnym elementem życia lokalnych społeczności. Dlatego też finansowany jest z budżetów gmin, miast, powiatów oraz urzędów marszałkowskich. Proces finansowania sportu przez Jednostki Samorządu Terytorialnego regulowany jest przez samorządowe prawo dotacyjne. Same dotacje mają swoje źródło w Ustawie o Finansach Publicznych, gdzie możemy znaleźć podział dotyczący udzielania podmiotom sektora finansów publicznych i podmiotom spoza tego kręgu wspomnianych wyżej dotacji.
Zgodnie z art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, organizacje pozarządowe niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
Kolejną prawnofinansową podstawą wspierania sportu przez JST jest ustawa o sporcie z 2010 roku, która zakłada, iż „tworzenie warunków, w tym organizacyjnych, sprzyjających rozwojowi sportu stanowi zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego”. Zgodnie z zapisami ustawy działalność gminy obejmuje wspieranie kultury fizycznej oraz utrzymywanie infrastruktury niezbędnej do jej realizacji.
Jednostki Samorządu Terytorialnego wspierają lokalny sport poprzez zaangażowanie w trzech kluczowych obszarach:
? Środki finansowe,
? Organizując i utrzymując infrastrukturę,
? Realizując imprezy sportowe.
Tryb dotacyjny nie jest jedynym trybem, w którym JST może wspierać finansowo lokalny sport. Istnieje kilka możliwości, aby jednostka zaangażowała się w finansowanie sportu poprzez szeroko zakrojone działania. Jedną z możliwości jest finansowanie edukacji sportowej, infrastruktury oraz rekreacji poprzez utworzenie międzyszkolnego ośrodka sportowego, który swoim zasięgiem obejmie wszystkich uczniów zarówno szkół podstawowych jak i średnich i techników na danym obszarze. Jest to o tyle istotne, ponieważ to właśnie sport szkolny charakteryzuje się profesjonalną organizacją zajęć, wysokim stopniem rywalizacji sportowej oraz posiada wymiar organizacyjny, w którym główną rolę odgrywają trenerzy i nauczyciele WF.
Drugim istotnym kanałem dystrybucji środków finansowych w ramach JST może być sport dzieci i młodzieży, w ramach którego przyznawane są dotacje na pozalekcyjne zajęcia sportowe, dotacje na prowadzenie klubu (UKS-y oraz inne stowarzyszenia oraz spółki), dotacje na organizację zajęć podczas ferii i wakacji sportowców czy też półkolonie.
Trzecim źródłem finansowania sportu w gminie są dotacje jednoroczne, coraz częściej zyskujące na znaczeniu dla klubów dotacje wieloletnie oraz stypendia sportowe. Te środki kierowane przez JST trafiają do sportu wyczynowego. W tym miejscu trzeba dodać, iż w wielu przypadkach kluby sportowe finansowane są również dzięki umowom promocyjnym, które również stanowią źródło dochodów klubu i finansowania JST. Nie można zapomnieć również o dotacjach na organizację imprez sportowych różnej rangi oraz finansowanie infrastruktury sportowej będącej w zarządach gmin lub ich jednostek organizacyjnych w postaci ośrodków sportu.
Z badań przygotowanych przez Sponsoring Insight wynika, iż tylko miasta wojewódzkie w 2018 roku zaplanowały wydać na sport kwotę 1,47 mld zł, co stanowi kwotę blisko o 120 mln większa niż w 2017 roku. Jeśli do tej kwoty dodać budżety jednostek samorządów wojewódzkich na poziomie blisko 160 mln zł, to budżet ogólnopolski, nie zliczając gmin i powiatów wynosi blisko 1,63 mld zł.